Orofacijalna tardivna diskinezija uz primjenu aripiprazola
12.12.2024.
U radu je prikazan bolesnik s orofacijalnom tardivnom diskinezijom uzrokovanom antipsihotikom aripiprazolom. Orofacijalna tardivna diskinezija najčešće nastaje nakon dugotrajne uporabe antipsihotika, a karakterizirana je nevoljnim pokretima lica, jezika i čeljusti.
Aripiprazol je atipični antipsihotik koji djeluje kao parcijalni agonist dopaminskih D2 receptora i serotoninskih 5-HT1A receptora, te kao antagonist serotoninskih 5-HT2A receptora. Smatra se da aripiprazol ima niži rizik od razvoja tardivne diskinezije u usporedbi s tradicionalnim antipsihoticima.
Autori su analizirali slučaj bolesnika koji je razvio orofacijalnu tardivnu diskineziju nakon dugotrajnog liječenja aripiprazolom. Kod bolesnika je napravljena detaljna klinička procjena koja je uključivala i neurološke preglede i procjenu simptoma tardivne diskinezije.
Bolesnik je imao značajne simptome orofacijalne diskinezije, uključujući nevoljne pokrete usana, jezika i čeljusti. Simptomi su se pojavili nakon nekoliko godina uzimanja aripiprazola. Nakon prekida liječenja aripiprazolom i prelaska na alternativni antipsihotik, simptomi su se postupno smanjivali.
Ovaj prikaz bolesnika naglašava potrebu za oprezom pri dugotrajnoj uporabi aripiprazola, čak i kod lijekova koji se smatraju sigurnijima u pogledu rizika od razvoja tardivne diskinezije. Kliničari bi trebali pažljivo pratiti bolesnike koji se liječe aripiprazolom zbog mogućnosti razvoja tardivne diskinezije te ako se pojave simptomie promijeniti antipsihotik.
Simptomi tardivne diskinezije:
1. Lice i usta (tikovi, stereotipija)
- Grimase ili mrštenje
- Brzo treptanje očima (blefarospazam)
- Smacking ili puckanje usana
- Izbacivanje jezika ili guranje jezika unutar obraza
- Žvakanje ili pokreti žvakanja
- "Napuhavanje" obraza
2. Vrat i trup (distonija i mioklonus):
- Nekontrolirani pokreti vrata
- Pokreti trupa, poput ljuljanja ili trzanja
3. Udovi (akatizija):
- Brzi ili ponavljajući pokreti prstiju (kao da osoba svira klavir)
- Tapkanje nogama
- Mahanje rukama
- Guranje ili ljuljanje zdjelice
- Hodanje „patkastim hodom“
Ovi simptomi mogu varirati od blagih i jedva primjetnih do teških i ometajućih.