Antifosfolipidna protutijela u bolesnika s antifosfolipidnim sindromom
18.06.2024.
Antifosfolipidni sindrom (APS) je rijetka sistemska autoimunosna bolest koju karakteriziraju problemi s trudnoćom (povećan rizik od intrauterine smrti fetusa) ili tromboza u kombinaciji s trajnom prisutnošću antifosfolipidnih protutijela (aPL) u plazmi/serumu. APS se dijagnosticira na temelju kliničkih i laboratorijskih kriterija (priustnost aPL u serumu dokazana dvaput u razmaku od 12 tjedana).
Antifosfolipidna protutijela su heterogena, skupina protutijela, od kojih su anti-β2-glikoprotein I (aβ2GPI), antikardiolipinska (aCL) protutijela i protutijela koja produljuju vrijeme zgrušavanja plazme u testovima in vitro poznata kao lupus antikoagulant (LAC) uključena u laboratorijski kriteriji za dijagnozu APS-a. Prisutnost LAC protutijela u plazmi/serumu posredno se utvrđuje mjerenjem duljine koagulacije u dva testa; to su APTT (aktivirano parcijalno tromboplastinsko vrijeme) i dRVVT (eng. diluted Russel's viper venom time, tj. test za ispitivanje sposobnosti zmijskog otrova da ubrza vrijeme zgrušavanja). Koncentracija aβ2GPI i aCL (izotipovi IgG i IgM) u serumu izravno se određuju imunokemijskim testovima na čvrstoj fazi, bilo ELISA-om, fluoroimunokemijskim testom (FIA) ili imunokemiluminiscentnim testom (CLIA).
Za sigurnost pacijenata iznimno je važno kontrolirati sve tri faze laboratorijskih pretraga - predanalitičku, analitičku i poslijeanalitičku fazu. Specijalisti medicinske biokemije i laboratorijske medicine moraju biti svjesni mogućih interferencija u sve tri faze laboratorijskog testiranja, kako bi te interferencije sveli na najmanju moguću mjeru.
Slavica Dodig